Trong bối cảnh lạm phát tiếp tục là mối lo ngại toàn cầu, nhà đầu tư một lần nữa hướng sự chú ý đến vai trò truyền thống của vàng như một "hàng rào" chống lại sức mua suy giảm.
Tuy nhiên, trong môi trường kinh tế hiện đại đầy biến động, liệu vàng có còn giữ vững khả năng bảo vệ tài sản trước giá cả leo thang?
Mối Quan Hệ Không Đơn Giản Giữa Vàng Và Lạm Phát
Từ trước đến nay, vàng luôn được xem là tài sản an toàn mỗi khi lạm phát tăng cao, một phần nhờ vào giai đoạn “lạm phát đình trệ” của thập niên 1970, khi giá vàng tăng tới 300% giữa lúc chi phí sinh hoạt leo thang chóng mặt.
Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây lại cho thấy mối tương quan giữa vàng và lạm phát không hề ổn định. Một phân tích năm 2024 từ đại diện của Armstrong Advisory Group chỉ ra rằng giá vàng không gắn chặt với các chỉ số lạm phát cơ bản (đã loại trừ yếu tố thực phẩm và năng lượng). Trái lại, giá vàng thường phản ứng mạnh với các cú sốc lạm phát bất ngờ hoặc những biến động kinh tế cụ thể.
Điều này cho thấy: vàng có thể giúp bảo toàn tài sản trong một số giai đoạn nhất định, nhưng không phải lúc nào cũng là "lá chắn" chống lạm phát. Vì thế, nên xem vàng là một phần của danh mục đầu tư đa dạng, thay vì trông cậy hoàn toàn vào nó.
Chính Sách Lãi Suất: Nhân Tố Then Chốt Trong Năm 2025
Một trong những yếu tố ảnh hưởng mạnh nhất đến giá vàng hiện nay chính là diễn biến của lãi suất thực (lãi suất danh nghĩa trừ lạm phát). Khi lãi suất thực thấp hoặc âm, chi phí cơ hội khi nắm giữ vàng—vốn không sinh lãi—giảm xuống, làm tăng sức hấp dẫn của kim loại quý này.
Trong năm 2025, Ngân hàng Trung ương Úc đã giảm lãi suất về mức 3,85%, trong khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ dự kiến sẽ có từ một đến hai lần cắt giảm lãi suất. Điều này càng củng cố vị thế của vàng như một lựa chọn thay thế giữa bối cảnh lạm phát vẫn ở mức cao—CPI quý I tại Úc ghi nhận 4,2%.
Theo Hội đồng Vàng Thế giới, mức lãi suất thấp khiến việc nắm giữ tài sản không sinh lời như vàng trở nên hợp lý hơn, từ đó đẩy giá vàng tăng. Nhà đầu tư nên theo dõi sát các chỉ số lợi suất thực, đặc biệt là trái phiếu TIPS kỳ hạn 10 năm của Mỹ, vì khi lãi suất thực giảm, giá vàng thường có xu hướng tăng theo.
Biến Động Toàn Cầu Tăng Cường Vai Trò "Nơi Trú Ẩn"
Không chỉ bị tác động bởi lạm phát, vàng còn hưởng lợi lớn từ những bất ổn địa chính trị và chính sách toàn cầu. Trong quý đầu năm 2025, căng thẳng quốc tế cùng các sự kiện khó đoán đã khiến nhu cầu vàng tăng mạnh.
Theo dữ liệu lịch sử, mỗi khi thế giới rơi vào khủng hoảng, vàng lại được xem là “phao cứu sinh” của nhà đầu tư. Báo cáo của S&P Global cho rằng các yếu tố bất định về chính sách và thương mại sẽ tiếp tục duy trì sức hút của vàng trong vai trò tài sản an toàn trong thời gian tới.
Nhà đầu tư kỳ cựu Ray Dalio từng nói: “Vàng giống như tiền mặt, nhưng không bị mất giá bởi lạm phát hay rủi ro vỡ nợ như tiền giấy hay trái phiếu”.
Lạm Phát Dai Dẳng Và Vai Trò Bảo Toàn Giá Trị Của Vàng
Mặc dù nhiều ngân hàng trung ương đã áp dụng chính sách tiền tệ thắt chặt trong hai năm qua, lạm phát tại nhiều quốc gia phát triển vẫn chưa giảm về mức mục tiêu. Tại Mỹ, lạm phát cơ bản vẫn neo quanh mốc 3,8%, và xu hướng này lặp lại ở châu Âu và châu Á.
Theo Bloomberg, mức tương quan trung bình trong 12 tháng gần nhất giữa vàng và CPI đạt khoảng 0,65 kể từ năm 2020—cho thấy vàng vẫn phần nào giữ được vai trò chống trượt giá. Dự báo của IMF năm 2025 cũng cho thấy lạm phát khó quay về mức thấp trong ngắn hạn, khiến vàng tiếp tục hấp dẫn với những ai lo ngại tiền tệ mất giá.
Tóm lại, khả năng “đánh bại” lạm phát của vàng không phải lúc nào cũng chắc chắn. Tuy vậy, với áp lực lạm phát dai dẳng, lãi suất thực thấp và bất ổn toàn cầu ngày càng gia tăng, vàng vẫn là tài sản đáng cân nhắc trong chiến lược đầu tư hiện nay. Điều quan trọng là không đặt cược tất tay vào vàng, mà nên phân bổ hợp lý trong danh mục đầu tư đa dạng để vừa phòng thủ, vừa đón đầu cơ hội trong bối cảnh kinh tế đầy thử thách của năm 2025 và những năm tiếp theo.
